Założenia programu rewitalizacji miasta Olecko.

Strefy funkcjonalno-użytkowe miasta Olecko"

W mieście Olecko dla potrzeb polityki przestrzennej można wyróżnić 6 obszarów-stref. Potencjalne kierunki zagospodarowania przestrzennego poszczególnych obszarów są zróżnicowane w związku z odmiennymi uwarunkowaniami rozwoju i możliwościami zagospodarowania.

W wyniku prowadzonej analizy na warsztatach i wizji terenowej w mieście Olecko wyodrębniono następujące strefy polityki przestrzennej:

1. Strefa A - obejmująca swym obszarem swoiste historyczne centrum miasta w skład, którego wchodzi teren Placu Wolności i terenów przyległych. Aktualnie strefa A stanowi historyczny obszar o funkcji mieszkaniowo-usługowej.

2. Strefa B - obejmująca swym obszarem fragment miasta stanowiący "otulinę" obszaru centralnego - Placu Wolności - ta część strefy B stanowi obszar o funkcji mieszkaniowo-usługowej, a także pełni funkcje społeczno-kulturalne. Strefa B obejmuje również swym obszarem południową część miasta. Obecnie strefa B stanowi obszar o funkcji zabudowy wielorodzinnej (Osiedla Siejnik, Lesk i Osiedla XXX-Lecia).

3. Strefa C - obejmująca swym obszarem fragmenty miasta stanowiące zaplecze sportowo-rekreacyjne dla strefy D. Aktualnie jest to obszar o funkcji turystyczno-rekreacyjnej, a także kulturalnej.

4. Strefa D - obejmująca swym obszarem fragment miasta wraz z jeziorem. Obecnie strefa D stanowi obszar o funkcji usługowej i turystycznej, z terenami zielonymi położonymi w najbliższym otoczeniu jeziora Oleckie Wielkie.

5. Strefa E - obejmująca swym obszarem południowo-wschodnią część miasta, a także obszar położony przy drodze Olecko-Augustów. Obecnie strefa E stanowi obszar działalności gospodarczej - tereny aktywności gospodarczej.

6. Strefa F - obejmująca swym obszarem północno-zachodnią część miasta. Obecnie w granice strefy F wchodzą tereny rolno - przemysłowe, wraz z terenami potencjalnego dalszego rozwoju miasta w sektorze gospodarczo - przemysłowym.

Propozycje zmian kierunków zagospodarowania przestrzennego w poszczególnych strefach:

• Strefa A

Strefa A obejmuje obszar Rynku - Plac Wolności wraz z otaczającym go historycznym układem urbanistycznym.

Teren oznaczony jako strefa A to teren zabudowy mieszkalnej wielorodzinnej i usługowej. Na terenie Placu obiektami okresowym są sezonowe ogródki handlowe o przekroju wielobranżowym.

Dokonana analiza strefy A pod względem przestrzennym, społecznym i gospodarczym uwidacznia następujące szanse i problemy:

• pozyskanie środków pomocowych z UE;

• powstanie społecznych grup wsparcia;

• rozwój sektora kultury;

• aktywność organizacji pozarządowych;

• zwarta zabudowa;

• realizację zadań z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego

 Problemy:

• zły stan infrastruktury komunikacyjnej;

• niska liczba punktów handlowo-usługowych;

• brak odpowiednich programów wsparcia;

• brak przystosowania obiektów użyteczności publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych;

• brak programu bezpieczne centrum;

• zdegradowane obszary terenów zielonych.

Obszar Placu Wolności należy uznać za obszar zdegradowany. Bezpośredni wpływ na zaistniałą sytuację miały poniższe czynniki: zniszczone ciągi komunikacyjne, brak poczucia bezpieczeństwa (system oświetlenia, brak monitoringu), zdegradowane obszary zielone, brak obiektów małej architektury odzwierciedlających wartość historyczną i kulturową miasta. Brak odpowiedniej oferty handlowej, a także brak zapewnionego bezpieczeństwa społeczności lokalnej wpływa na negatywną ocenę obecnego stanu zagospodarowania punktu centralnego miasta.
W strefie A, tworzącej jądro systemu miejskiego należy przede wszystkim zadbać o ochronę historycznych struktur przestrzennych. Należy podnieść znaczenie centralnego punktu miasta w rejonie rynku tworząc możliwości rozwoju nowych usług, punktów handlowych i gastronomicznych. Należy przywrócić funkcję jaką rynek spełniał w przeszłości (centrum kulturalne, handlowo -usługowe, miejsce integracji społecznej) poprzez renowację istniejącej zabudowy (modernizacja, porządkowanie i uzupełnienie zabudowy istniejącego układu przestrzennego), terenów zielonych i przyrzecznych (zagospodarowanie obszarów zielonych poprzez opracowanie koncepcji zagospodarowania terenu - stworzenie miejsc codziennego wypoczynku , obiektów małej architektury w celu przystosowania terenu do potrzeb lokalnej społeczności oraz turystów). Odnowienie punktu centralnego miasta doprowadzi do ożywienia centrum i stworzenia charakterystycznego obszaru, który stanie się miejscem spotkań, imprez kulturalnych i odwiedzin przez potencjalnych turystów i dlatego zadania określone w strefie A winne być realizowane w pierwszej kolejności jako zadania priorytetowe.
Przy realizacji zadań z Lokalnego Programu Rewitalizacji należy pamiętać o zasadzie kształtowania przestrzeni przy zachowaniu ładu przestrzennego i architektonicznego.
W strefie A powinny być realizowane projekty o charakterze ochronny dziedzictwa kulturowego, projekty kulturalne i społeczne, a także projekty o charakterze handlowo-usługowym, tworzące nowe miejsca pracy.
Strefa A powinna stać się obszarem codziennych spotkań mieszkańców Olecka, dlatego również należy zadbać o bezpieczeństwo publiczne w centrum miasta. Poprawienie systemu oświetlenia oraz monitoring wizyjny są niewątpliwie ważnymi zadaniami do zrealizowania podczas rewitalizacji tego obszaru.

Strefa B

Strefa B jest strefą obejmującą swym obszarem fragment miasta stanowiący "otulinę" obszaru centralnego - Placu Wolności. Aktualnie strefa B stanowi obszar o funkcji mieszkaniowo-usługowej, a także pełni funkcje społeczno-kulturalne.
Strefa B to również obszar o charakterze czysto mieszkaniowym. W strefie B należy zachować obecną funkcję zagospodarowania przestrzennego. Należy pamiętać, aby kolejne budynki mieszkaniowe miały zachowaną podobną formę przestrzenną w celu zapewnienia ładu przestrzennego osiedli mieszkaniowych.
Dokonana analiza strefy B pod względem przestrzennym, społecznym i gospodarczym uwidacznia następujące szanse i problemy:

• pozyskanie środków pomocowych z UE;

• dobrze rozwinięta siec handlu i usług;

• rozwój sektora edukacyjnego;

• dostosowanie poziomu kształcenia do potrzeb lokalnego rynku pracy - przeciwdziałanie bezrobociu;

• stworzenie osiedlowych punktów wsparcia;

• stworzenie osiedlowych świetlic młodzieżowych;

• aktywność organizacji pozarządowych w celu wsparcia lokalnej społeczności oraz

• organizacji kursów podwyższających kwalifikację.

• zły stan infrastruktury komunikacyjnej;

• niski poziom infrastruktury kulturalnej;

• brak przystosowania obiektów użyteczności publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych;

• zdegradowane obszary przy rzece Lega;

• niewystarczająca promocja kulturalna miasta;

• brak ośrodków spokojnej starości;

• brak odpowiednich programów "bezpieczne osiedle";

• bezrobocie;

• wzrost patologii społecznych.

W strefie B należy zauważyć przede wszystkim degradacje terenów zielonych oraz terenów nadbrzeżnych rzeki Lega. Strefa B to obszar, który dzięki swojemu położeniu bezpośrednio oddziałuje na strefę A.
W strefie B znajduje się dużo placówek edukacyjnych, których aktualny stan techniczny należy uznać za zdegradowany. Wyposażenie ośrodków edukacyjnych i oferta nauczania powinna ulec zmianie, aby zapobiec kształceniu młodego pokolenia, które stanie się pokoleniem bezrobotnych.
Infrastruktura komunikacyjna (ulice, ciągi piesze) wymagają renowacji. Przy odpowiednim poziomie infrastruktury komunikacyjnej i technicznej strefa B może stać się strefą świadczącą szeroko pojęte usługi.
Strefa B powinna zostać również objęta programem monitoringu, aby zapewnić mieszkańcom i potencjalnym turystom bezpieczeństwo.
Przy realizacji projektu rewitalizacji należy wspierać projekty dotyczące istniejących zabudowań, a także tworzenie nowych lokali mieszkalnych. Przy rozbudowie systemu mieszkalnictwa na terenie Olecka należy pamiętać również o przeznaczeniu terenów pod rozwijającą się formę budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego. W strefie B nie może zabraknąć oczywiście obiektów handlowo-usługowych. Istotnym elementem polityki społecznej (większe osiedla mieszkaniowe tworzą większe zagrożenia powstawania patologii społecznych) jest zapewnienie mieszkańcom osiedli odpowiednich punktów wsparcia na obszarze zamieszkania, a zatem lokalizacja projektów społecznych takich jak ośrodków pomocy i wparcia powinna zostać uwzględniona przy realizacji projektu rewitalizacji.
Na obszarach mieszkaniowych nie może również zabraknąć projektów związanych z bezpieczeństwem - oświetlenie, monitoring, "sąsiedzka straż", a także związanych z bezpieczeństwem komunikacyjnym - modernizacja dróg osiedlowych, a także ciągów pieszych.

• Strefa C

Strefa C to obszar obejmująca swym obszarem fragmenty miasta stanowiące zaplecze sportowo-rekreacyjne dla strefy D. Aktualnie jest to obszar o funkcji turystyczno-rekreacyjnej oraz kulturalnej.

Dokonana analiza strefy C pod względem przestrzennym, społecznym i gospodarczym uwidacznia następujące szanse i problemy:

• rozwój usług około turystycznych;

• modernizacja obiektów sportu i rekreacji;

• budowa nowych ośrodków sportowych.

• zły stan infrastruktury komunikacyjnej;

• dekapitalizacja obiektów sportowych;

• zdegradowane obszary terenów zielonych;

• niewykorzystana przestrzeń na cele związane z usługami turystycznymi.

Strefa C to obszary, które powinny stać się swoistym zapleczem strefy D. To właśnie w strefie C powinny znaleźć się projekty zwiększające usługi około turystyczne, usługi gastronomiczne. Strefa C powinna także stać się strefą zaplecza sportowo-rekreacyjnego, w szczególności wykorzystanie i odrestaurowanie obiektów sportowych pomiędzy ulicami Parkową i Gdańską wpłynie na zwiększenie oferty sportowej i rekreacyjnej.
Realizacja projektów zawartych w LPR dla tej strefy jest równie ważna jak projekty wskazane w strefie A.

• Strefa D

Strefa D jest strefą o dużym potencjale turystycznym do wykorzystania. W strefie D należy pamiętać o rehabilitacji terenu zajmowanego przez hotel i obiekty towarzyszące. Podniesienie standardu, zwiększenie potencjału turystycznego poprzez lokalizację nowych usług i ofert około turystycznych da szanse na stworzenie największego nadgranicznego ośrodka turystycznego o charakterze sportowym, rekreacyjnym i turystycznym. Należy pamiętać o możliwości wykorzystania już istniejących obiektów turystycznych - w szczególności Dworku Mazurskiego, plażę miejską i kurhaus.
Biorąc pod uwagę możliwość ciągłego rozwoju bazy turystycznej na obszarze strefy D należy pamiętać o zapewnieniu odpowiedniej jakości dróg dojazdowych, oraz odpowiedniej ilości miejsc parkingowych.
Strefa D to obszar głównie terenów przybrzeżnych, zielonych oraz rekreacyjnych.
Dokonana analiza strefy D pod względem przestrzennym, społecznym i gospodarczym uwidacznia następujące szanse i problemy:

• pozyskanie środków pomocowych z UE;

• rozwój sektora turystycznego;

• potencjał turystyczny;

• możliwość przekwalifikowania obszarów na potrzeby sektora turystycznego;

• rozwój sektora około turystycznego.

• zły stan infrastruktury komunikacyjnej;

• niska liczba taniej bazy noclegowej;

• zdegradowane obszary terenów nadbrzeżnych;

• zdegradowane obszary terenów zielonych.

W strefie D istotnym elementem zagospodarowania przestrzeni jest zagospodarowanie terenu nadbrzeża jeziora Olecko Wielkie. Stworzenie odpowiedniej bazy sportów wodnych wraz z plażą i nowych elementów architektonicznych pod kątem obsługi turystów pozwoli na zwiększenie atrakcyjności całego miasta, zatrzymanie turystów w mieście na dłuższy czas. Zwiększając potencjał turystyczny strefy D należy pamiętać o uwarunkowaniach komunikacyjnych i dążyć do zwiększenia liczby miejsc parkingowych w obszarze zaplecza strefy brzegowej.
W strefie D należy realizować projekty o charakterze czysto turystycznym i około turystycznym. Zapewnienie odpowiedniego zaplecza handlowo-usługowo-gastronomicznego zwiększy możliwości zatrzymania potencjalnego turysty w mieście.

• Strefa E

Strefa E obejmująca swym obszarem południowo-wschodnią część miasta, a także obszar położony przy drodze Olecko-Augustów. Obecnie strefa E stanowi obszar działalności gospodarczej - tereny aktywności gospodarczej.
Dokonana analiza strefy E pod względem przestrzennym, społecznym i gospodarczym uwidacznia następujące szanse i problemy:

• wystarczające zasoby siły roboczej;

• uzbrojone tereny pod inwestycje;

• istniejący potencjał turystyczny do zagospodarowania;

• rozwój usług doradztwa biznesowego i marketingu.

• zły stan infrastruktury komunikacyjnej;

• małe zainteresowanie inwestorów zewnętrznych;

• brak środków na inwestycje w przedsiębiorstwach;

• brak rodzimego kapitału;

• niski poziom wykształcenia bezrobotnych;

• zdegradowane obszary terenów zielonych.

Przy wyborze kierunku zagospodarowania przestrzennego należy promować przede wszystkim projekty mające na celu zwiększenie dostępności tych obszarów do podstawowej infrastruktury, modernizację istniejącej sieci infrastruktury technicznej. Przy zachowaniu obecnego kierunku zagospodarowania należy zauważyć, że istniejący system komunikacyjny jest wystarczający, jednak trzeba pamiętać o jego ciągłym rozwoju i rewaloryzacji. Odpowiednie zagospodarowanie terenów i utrzymanie dotychczasowej funkcji tych obszarów może odbyć się tylko i wyłącznie przy zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. W strefie E należy promować także projekty wspierające małą i średnią przedsiębiorczość oraz projekty społeczne typu "Pierwsza Praca" lub "Własna Działalność'. Przystosowanie obszarów pod działalność gospodarczą doprowadzi do zwiększenia zainteresowania tym obszarem nie tylko potencjalnych inwestorów, ale także społeczności lokalnej zainteresowanej prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.

• Strefa F

Strefa F jest obszarem, który mimo swojej funkcji przemysłowej nie jest do końca wykorzystany. Przez strefę F planowana jest obwodnica miasta Olecko, dlatego też to właśnie strefa F powinna stać się centrum inwestycji w mieście. Przygotowanie obszarów pod inwestycje przy założeniu lokalizacji obwodnicy miasta może wpłynąć na wzrost zainteresowania się tym obszarem przez inwestorów zewnętrznych. Biorąc pod uwagę główny czynnik lokalizacji przemysłu, którym jest szeroko rozumiany transport nie można obecnie wskazać lepszej lokalizacji dla planowanych obiektów przemysłowych na terenie Olecka. Rozwój strefy F umożliwi powstanie nowych miejsc pracy i wzrost znaczenia miasta.
Dokonana analiza strefy F pod względem przestrzennym, społecznym i gospodarczym uwidacznia następujące szanse i problemy:

• planowana budowa obwodnicy miasta Olecko;

• aktywizacja obszaru poprzez zapewnienie podstawowej infrastruktury technicznej

• zły stan infrastruktury komunikacyjnej;

• małe zainteresowanie inwestorów zewnętrznych;

• zdegradowane obszary terenów zielonych.

W strefie F należy przede wszystkim realizować projekty infrastrukturalne w celu przygotowania terenów pod nowe inwestycje, a także projekty z zakresu infrastruktury komunikacyjnej, aby ułatwić dojazd do obszarów posiadających duży potencjał przemysłowy.