Sfera społeczna

Stan ludności na koniec 2004 roku na terenie Miasta Olecko wynosił 16 082 osoby, z czego 8 380 stanowiły kobiety.
Struktura ludności (ze względu na wiek) jest zbliżona do danych dla województwa warmińsko-mazurskiego. Na terenie Miasta i Gminy Olecko ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowiła 4 113 osób (26%), w wieku produkcyjnym 9 854 osób (61%), natomiast w wieku poprodukcyjnym 2 115 osób (13%). Niepokojący jest fakt starzenia się społeczeństwa, co przy obecnej tendencji przyrostu naturalnego (aktualnie wynosi 0,4?) prowadzić będzie do spadku liczby ludności. Zbyt duży odsetek ludzi w wieku poprodukcyjnym, duża liczba osób w wieku produkcyjnym (zmierzająca do wieku poprodukcyjnego) przy tak niskiej liczbie osób będących w wieku przedprodukcyjnym będzie stanowiła w przyszłości ogromny problem rozwojowy Gminy i Miasta. W przypadku utrzymania tendencji demograficznej wystąpi konieczność tworzenia przez organy samorządowe domów spokojnej starości oraz infrastruktury odpowiedniej dla takiego profilu społecznego.
Niepokojącą sytuację ukazują nam również dane określające ilość zawartych małżeństw (na koniec 2004 roku liczba zawartych małżeństw wynosiła 124). Niska liczba małżeństw i ograniczony dostęp do pracy skutkować będzie zmniejszeniem przyrostu naturalnego. Sytuacja taka prowadzi do wzrostu udziału osób w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności i do dalszego starzenia się społeczeństwa.

Na terenie Gminy Olecko podstawowe wskaźniki warunków mieszkaniowych są na poziomie wskaźników dla całego województwa. W zasobie komunalnym liczba mieszkań wynosi 518 mieszkań. Większość mieszkań stanowią mieszkania będące w zasobie spółdzielczym - mieszkań. W zasobie wspólnot mieszkaniowych znajduje się 1 169 mieszkań, a w zasobie prywatnym 946 mieszkań.
Przeciętna powierzchnia jednego mieszkania wynosi 65,8 m² (średnio przypada 19,6 m² na osobę). Średnia ilość izb w mieszkaniu wynosi 3,82 (średnia ilość osób na 1 izbę - 0,88). Średni wskaźnik liczby osób przypadających na 1 mieszkanie plasuje się na poziomie 3,34.

Na terenie Miasta Olecko głównym punktem świadczącym usługi medyczne mieszkańcom w zakresie podstawowym oraz specjalistycznym jest przychodnia przy ulicy 11-go Listopada. W budynku przyjmują: - lekarze rodzinni - lekarze specjaliści (pediatra, internista, okulista, stomatolog, dermatolog, neurolog, laryngolog, ginekolog). W placówce przychodni mieści się kilka niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, laboratoria analityczne.

Inne placówki świadczące usługi medyczne z zakresu ochrony zdrowia i opieki społecznej:

• Poradnia Przeciwgruźlicza i Hepatologiczna;

• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, który prowadzi Poradnię Terapii Uzależnienia od Alkoholu oraz Poradnię Terapii Uzależnień od Narkotyków i Substancji Psychoaktywnych;

• Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Długoterminowej w Jaśkach.

W Olecku znajduje się również Szpital zarządzany przez Spółkę OLMEDICA.

W strukturze szpitala znajdują się następujące oddziały:

• Oddział dziecięcy;

• Oddział wewnętrzny;

• Oddział ginekologiczny;

• Oddział położniczy-roming-in;

• Oddział chirurgiczny;

• Blok operacyjny;

• Izba przyjęć;

• Apteka;

• Poradnia konsultacyjna pediatryczna;

• Poradnia konsultacyjna chorób wewnętrznych;

• Poradni chirurgiczna;

• Poradnia "K";

• Pracownia diagnostyki laboratoryjnej ( w skład, której wchodzi pracownia serologii);

• Pracownia diagnostyki obrazowej (w skład, której wchodzi pracownia RTG, pracownia USG, pracownia endoskopii, pracownia Holtera i pracownia spirometrii);

• Dział pomocy doraźnej.

Na terenie Miasta Olecko działa 7 aptek. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego zostały określone grupy społeczne wymagające wsparcia.

Pierwszą grupę wymagającą wsparcia tworzą osoby niepełnosprawne (około 2500 osób, z czego około 1350 to kobiety). W procesie rewitalizacji należy uwzględniać i realizować modernizację infrastruktury, która wpływa na zwiększenie dostępności do obiektów publicznych dla osób niepełnosprawnych. W ramach wsparcia grupy osób niepełnosprawnych należy także planować i realizować projekty zapewniające odpowiednie wparcie socjalne i medyczne.
Drugą grupę wymagającą wsparcia tworzą osoby długotrwale bezrobotne. W ramach wsparcia tej grupy należy pamiętać o zabezpieczeniu odpowiednich środków w ramach wsparcia socjalnego. Władze samorządowe powinny prowadzić stałe działania w zakresie promocji miasta w sferze gospodarczej przyjaznej potencjalnym inwestorom zewnętrznym jak i miejscowym, tworzącym nowe miejsca pracy.
Trzecią grupę wymagającą wsparcia tworzą osoby o niskim poziomie wykształcenia. Coraz więcej osób ze względu na brak odpowiednich środków ekonomicznych rezygnuje z dalszego kształcenia się i pozostaje na poziomie podstawowym (w szczególności osoby starsze, które związane były z działalnością rolniczą), gimnazjalnym lub średnim (osoby młode pochodzące z ubogich rodzin lub terenów wiejskich). Biorąc pod uwagę obecny rynek pracy oraz wymagania stawiane potencjalnym pracownikom przez pracodawcę stwierdzić można, że wymagania pracodawcy ukierunkowane są w dwóch kierunkach tj.: wysokie kwalifikacje zawodowe oraz młody wiek. W ramach wsparcia należy wspierać finansowo młodzież w dalszej edukacji (np. stypendia, zapomogi bezzwrotne, zakup materiałów edukacyjnych itd.). Należy również prowadzić doraźne działania w zakresie bezpłatnych kursów, szkoleń dla osób młodych i bezrobotnych w celu zwiększenia kwalifikacji.

Nadzór i działania związane z bezpieczeństwem mieszkańców Miasta i Gminy Olecko prowadzi Komenda Powiatowa Policji w Olecku. W latach 2003-2005 liczba wykroczeń utrzymuje się na zbliżonym poziomie 310-315 wykroczeń. Większość wykroczeń to wykroczenia drogowe.  W 2004 roku skierowano 230 wniosków do sądu i wypisano 325 mandatów karnych. Biorąc pod uwagę poprzednie lata liczba przestępstw w Mieście i Gminie Olecko zmalała (w roku 2002 miało miejsce około 423 przestępstw).
Niepokojący jest fakt, iż prawie 10% wykroczeń zostało popełnionych przez ludzi młodych.
Zauważyć również można pewną tendencję zwyżkową związaną z wykroczeniami drogowymi. Mimo zwiększenia kar dla kierowców prowadzących pojazdy po spożyciu alkoholu, ilość wykroczeń drogowych spowodowanych przez kierowców po spożyciu wzrosła o 8% na terenie kraju, 5,5% na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, a liczba zdarzeń spowodowanych przez tego typu kierowców na terenie Miasta i Gminy Olecko wzrosła o 3,3%.
W celu wyeliminowania przestępstw na terenie Miasta i Gminy Olecko, w ramach procesu rewitalizacji, należy pamiętać o możliwości stworzenia systemu monitoringu miasta, utworzenia straży miejskiej. Zakup nowoczesnego sprzętu monitorującego spowoduje zwiększenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i potencjalnych turystów.

Placówki oświatowe, dla których organem prowadzącym jest gmina Olecko:

• Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Henryka Sienkiewicza Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego;

• Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Jana Pawła II w Olecku;

• Szkoła Podstawowa Nr 4 i Gimnazjum na oś. Siejnik;

• Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi w Gąskach;

• Gimnazjum Nr 1 z oddziałami specjalnymi w Olecku;

• Gimnazjum z oddziałami integracyjnymi w Kijewie;

• Gimnazjum Nr 2 w Olecku;

• Zespół Szkół w Judzikach;

• Zespół Szkół w Babkach Oleckich.

Na terenie Miasta Olecko znajduje się również Społeczna Szkoła Podstawowa i Społeczne Gimnazjum, dla których organem prowadzącym jest Społeczne Towarzystwo Oświatowe. Od 1992 roku w mieście Olecko działalność edukacyjną prowadzi również uczelnia wyższa - Wszechnica Mazurska w Olecku Wyższa Szkoła Na Mazurach. Obecnie na uczelni studiuje ok. 5000 studentów na wydziałach: pedagogicznym, zarządzania i marketingu, ochrony środowiska, filologii, administracji. Szkoła zatrudnia 130 samodzielnych pracowników naukowych.  Większość obiektów edukacyjnych jest w złym stanie technicznym. Remonty, renowacje budynków przedszkoli i szkół powinny objąć działania czysto budowlane w tym również wydatki inwestycyjne na wyposażenie ośrodków edukacyjnych. Zwiększające się tendencje rozwoju obsługi turystycznej i rekreacyjnej wpływają na negatywną ocenę systemu szkolnictwa zawodowego w regionie, który nie jest dostosowany do potrzeb lokalnego rynku pracy, związanego z nowymi trendami rozwojowymi.

 3.6. Organizacje Pozarządowe

Na terenie gminy Olecko działa kilkadziesiąt organizacji pozarządowych. Organizacje pozarządowe tworzą pomost pomiędzy lokalną społecznością i sektorem publicznym.

Organizacje pozarządowe na terenie Olecka:

• Parafialny Oddział Akcji Katolickiej przy Parafii Najświętszej Marii Panny Królowej Polski;

• Międzyszkolny Ludowy Klub Sportowy "Czarni";

• Stowarzyszenie "Daj Nadzieję" przy środowiskowym Domu Samopomocy;

• Pracowniczy Ogród Działkowy im. 400-lecia Olecka;

• Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Olecku;

• Klub Wędkarski "Ukleja";

• Olecki Klub Wodny;

• Koło Miłośników Ziemi Oleckiej;

• Stowarzyszenie "Otwarte Drzwi";

• Stowarzyszenie Ludzi Aktywnych "Pomóżmy sobie sami";

• Sportowy Klub Tańca Towarzyskiego "Promenada";

• "Przypisani Północy" Stowarzyszenie Kulturalne;

• Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze w Olecku;

• Polski Związek Wędkarski Koło w Olecku;

• Samodzielne Koło Terenowe nr 177 Społecznego Towarzystwa Oświatowego;

• Oleckie Towarzystwo Sportu Szkolnego;

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci w Olecku;

• Stowarzyszenie Twórców Ludowych Mazur i Suwalszczyzny;

• Uczniowski Klub Sportowy przy Gimnazjum Publicznym w Kijewie;

• Szkolny Klub Sportowy Niesłyszących "Olimpijczyk";

• Ludowy Uczniowski Klub Sportowy "Kruk" przy Zespole Szkół w Babkach;

• Uczniowski Klub Sportowy "Trójka" przy Szkole Podstawowej nr 3;

• Stowarzyszenie Rodziców Osób Niepełnosprawnych i Osób Wspierających przy Warsztatach Terapii Zajęciowej;

• Powiatowe Olecko-Gołdapskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe;

• Związek Harcerstwa Polskiego Komenda Hufca im. Krystyna Lacha Szyrmy;

• Związek Nauczycielstwa Polskiego.

 3.7. Identyfikacja problemów

• Negatywne procesy demograficzne prowadzące do starzenia się ludności Miasta, co skutkować musi koniecznością tworzenia odpowiedniej infrastruktury społecznej;

• niż demograficzny;

• niski przyrost naturalny;

• brak odpowiedniego programu aktywizacji zawodowej;

• brak odpowiedniego programu pomocy grupom wymagającym wsparcia;

• brak pełnego przystosowania obiektów użyteczności publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych;

• brak programu bezpieczne miasto;

• niski poziom wykształcenia mieszkańców , brak bodźców do przekwalifikowania się.